Bienal de S?o Paulo abre ao público com obras de artistas de todos os continentes
Hywel_Gwynfryn_Uchafbwyntiau_fy_ngyrfa_or_archif_ddarlledu_-_BBC_Cymru_Fyw.txt
Hywel Gwynfryn: Uchafbwyntiau fy ngyrfa o'r archif ddarlleduFfynhonnell y llun,blackjack em php Hywel GwynfrynCyhoeddwyd11 Medi 2025"Mae diogelu hanes darlledu yng Nghymru yn hanfodol — mae'n adrodd hanes pwy ydan ni ac o ble rydan ni wedi dod."Dechreuodd y cyflwynydd Hywel Gwynfryn ei yrfa ddarlledu yn y 1960au ac, ar ?l mwy na 60 mlynedd o gyflwyno rhaglenni radio a theledu, mae'n wyneb ac yn lais amlwg yn archif ddarlledu Cymru.Gyda Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn sefydlu Cornel Clip newydd yn Llangefni ar 11 Medi, fydd yn cynnig mynediad cyhoeddus am ddim i gasgliad cyfoethog o hanes darlledu Cymru, bu Hywel yn hel atgofion am ei yrfa gyda Cymru Fyw.'Moment gyntaf go iawn efo seren go iawn'Disgrifiad o’r llun, Hywel Gwynfryn a Muhammad Ali (Cassius Clay)Roedd cyfarfod Cassius Clay yn uchafbwynt. Roeddwn i wedi cael fy anfon i Lundain i'r Cafe Royale ar ddiwedd y 1960au pan oedd o'n paratoi ar gyfer ei ffeit yn erbyn Henry Cooper. Yn Llundain roedd gweddw Caradog Pritchard, sef Mati Wyn, yn trefnu straeon i ni ar gyfer rhaglen Heddiw, sef y peth cynta' wnes i ar y teledu.Felly dyma fi'n mynd i lawr i Lundain gyda dyn camera i'w gyfarfod o a'i reolwr Angelo Dundee.Roedd y ciw i'w gyfarfod yn anferthol gyda chylchgronau'r byd yno.Y noson gynt roeddwn i wedi penderfynu rhoi rhywbeth iddo fo, sef casgliad o gerddi Syr Thomas Parry-Williams, gan fod o'n hoffi odli llinellau. Mi ddoth fy amser i a mewn a fi gyda'r llyfr bach yn fy llaw.Roedd o'n eistedd yn y gornel yn edrych fel brenin yn ei gwt codi. Oedd o'n edrych arna i efo'i ben ar un ochr. Dywedodd o ddim llawer a daeth y foment i gyflwyno'r llyfr iddo fo.Meddai fi: 'I'd like to present you with this book to wish you the best on behalf of the Welsh nation.'Mi afaelodd yn y llyfr ac mi wnes i ddal y llyfr yn dynn er mwyn tynnu llun.Dywedais i wrtho mai Syr Thomas Parry-Williams oedd 'the greatest living poet'. Ateb Ali oedd 'I know the guy' – am fod o'n bencampwr y byd yn ei faes ei hun wrth gwrs.A dyna fo. Dyna fy moment gyntaf go iawn efo seren go iawn.'Sut ddiawl dwi'n dod oddi ar y beic yma?'I wylio'r fideo yma, mae'n rhaid galluogi JavaScript yn y porwr.Methu chwarae'r fideoDisgrifiad, Hywel ar y beicUn o'r ffilmiau cynharaf wnes i oedd ar gyfer Heddiw gyda Owen Edwards yn gyflwynydd. Y syniad oedd fod Owen yn gyflwynydd 'strêt' a finne fel y clown yn llys y brenin!Dwi ar gefn beic penny farthing yn mynd i lawr Oxford Street. A dwi'n siarad ar yr un pryd ond tra dwi'n siarad i'r camera dwi'n dweud wrth fy hun, sut ddiawl dwi'n dod oddi ar y beic yma?Beth ddigwyddodd oedd 'nes i weld o gornel fy llygaid polyn lamp a dyna sut wnes i stopio...'O'n i'n sgwennu caneuon pop'Disgrifiad o’r llun, Hywel Gwynfryn yn perfformio ar Hob Y Deri DandoMi oedd Hob y Deri Dando yn rhaglen bop gyntaf ar y radio ac oedd o ymlaen yng nghanol y 1960au.Y syniad oedd bod 'na raglen bop fel Top of the Pops ond ychydig iawn o ganeuon Cymraeg oedd ar gael bryd hynny. O'n i'n un o'r t?m yn cyfieithu caneuon pop i'r Gymraeg. Ruth Price oedd y cynhyrchydd ac mi oedd hi wedi clywed y gan Amazing Grace a gofynnodd i fi gyfieithu hi.Ble i ddechrau?!Ar ?l cyfieithu ychydig o'n i ddim yn gallu mynd dim pellach ac aeth hi'n stop arna'i.Dywedais i wrth Ruth, 'dwi wedi trio fy ngorau a fedra'i ddim'.Dywedodd hi 'paid a phoeni, dwi wedi ffeindio rhywun i neud y geiriau Cymraeg'. Roeddwn i'n gweld fi'n colli gwaith. 'Pwy ydy o?' meddai fi.William Williams Pantycelyn oedd yr ateb – a dyna pam mae'r geiriau Pererin Wyf sydd ar Amazing Grace yn Gymraeg.'Y daith i Fiji'I wylio'r fideo yma, mae'n rhaid galluogi JavaScript yn y porwr.Methu chwarae'r fideoDisgrifiad, Hywel yn bwyta crwbanMi wnes i ymuno efo'r rhaglen blant Bilidowcar ac roedd cyfleoedd i fynd i ffilmio dramor. Dyna lle sy'n cynrychioli'r holl deithiau tramor ydy'r daith i Fiji.Hogyn bach o Langefni yn cerdded ar hyd y traeth yn Fiji.Yn un o'r rhaglenni dwi wedi bod allan yn hela gyda dynion ifanc y pentref agosaf ac wedi bod yn mynd i'r m?r i chwilio am grwbanod y m?r. Oeddan nhw yn mynd a nhw yn ?l i'r pentref ac yn coginio nhw gan ddefnyddio'r gragen fel powlen fawr a thynnu'r cig gwyn allan a rhoi o mewn dail banana a ffrwythau ar ei ben o.'Oedd o fel siswrn yn cau am fy mraich i...'Roedd y diweddar Marged Esli yn cyd-gyflwyno'r rhaglen Bilidowcar efo fi.Roedd sioe anifeiliaid ac roedd anifeiliaid o sw Penscynor yn dod mewn i'r stiwdio. Un noson cawsom ni Pedr y Pelican i mewn.Ar y diwedd dyma ni'n dweud nos da. Dyma fi'n dweud nos da ac yna Marged yn dweud nos da. Ac yna dyma fi'n dweud 'Nos da gan Pedr y Pelican' a phwyntio fy mraich ato. A dyma fo'n fy mrathu ar yr awyr.Mi wnes i neidio i fyny ac wrth gwrs oedd Marged yn ei dyblau.Oedd o fel siswrn yn cau am fy mraich i...Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, dolen allanol, X, dolen allanol, Instagram, dolen allanol neu TikTok, dolen allanol. Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i cymrufyw@bbc.co.uk, dolen allanol neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033. Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.Pynciau cysylltiedigHanesDiwylliant CymruArchifHefyd o ddiddordebAteb y Galw: Hywel GwynfrynCyhoeddwyd26 Mehefin 2023Hywel Gwynfryn: Oriel atgofion pen-blwydd 80Cyhoeddwyd13 Gorffennaf 2022
